Bikram yoga nổi tiếng với tác dụng cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm cân. Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu lại khẳng định không có bằng chứng khoa học nào chứng minh những điều này.
Bikram yoga là loại hình yoga quen thuộc và đang nhận được sự quan tâm rất lớn từ cộng đồng. Theo một cuộc khảo sát được thực hiện năm 2016, ước tính có khoảng 36 triệu người tập yoga, trong đó phụ nữ chiếm khoảng 72% và người trong độ tuổi từ 30 – 49 chiếm 43%. Mặc dù chưa có số liệu thống kê rõ ràng về số người tập bikram yoga nhưng phần đông các yogi đều chia sẻ, họ cảm thấy thích cảm giác đổ mồ hôi khi tập bikram yoga.
Bikram là gì?
Tập bikram yoga có tốt không
Bikram yoga là bài tập gồm 26 động tác, được thực hiện trong vòng 90 phút ở môi trường có nhiệt độ khoảng 40℃ và độ ẩm 40%. Tuy nhiên, đây chỉ là định nghĩa cơ bản, hiện rất nhiều trung tâm có giáo án dạy bikram yoga riêng.
Theo một yogi đã tập yoga khoảng 25 năm, bikram yoga là loại hình yoga đi ngược lại với triết lý yoga bởi theo truyền thống, tập yoga sẽ không đổ mồ hôi nhiều và không làm nhịp tim tăng cao. Bạn có thể bị đổ mồ hôi nhẹ nhưng nếu nhịp thở hoặc nhịp tim bắt đầu tăng, bạn nên ngừng tập và nghỉ ngơi. Chính vì vậy, việc tập yoga trong môi trường có nhiệt độ cao như bikram yoga sẽ không có lợi. Không những vậy, người tập còn có thể bị “nghiện” endorphin – hormone do cơ thể sản xuất để phản ứng với việc bị đẩy xa quá mức.
Tuy nhiên, trái ngược với quan điểm này, những người yêu thích bikram yoga lại cho rằng việc thực hiện bài tập trong căn phòng có nhiệt độ cao sẽ giúp tăng sức mạnh cho tim, làm sạch các tĩnh mạch, đào thải các tạp chất khỏi cơ thể và tăng cường hệ miễn dịch. Sức nóng sẽ buộc tim đập nhanh hơn và điều này được cho là rất có lợi bởi nó tạo điều kiện giúp tim “vận động” và đốt cháy nhiều calorie hơn.
Có thể nói việc tập yoga trong môi trường có nhiệt độ cao là vấn đề gây tranh cãi nhất trong lịch sử 5.000 năm của yoga. Có rất nhiều nghiên cứu khoa học hiện đại đã công nhận lợi ích của yoga trong việc giảm căng thẳng, điều hòa huyết áp, cải thiện sự linh hoạt và thăng bằng. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng nào cho thấy điều gì sẽ xảy ra khi bạn tập yoga trong một căn phòng siêu nóng.
Việc tập yoga trong môi trường có nhiệt độ cao là vấn đề gây tranh cãi nhất trong lịch sử 5.000 năm của yoga
Một số mối lo ngại khi tập bikram yoga
Hội đồng thể thao Hoa Kỳ (ACE) đã công bố một nghiên cứu năm 2015 nêu lên những mối lo ngại về bikram yoga. Trong một lớp học kéo dài 90 phút, nhiệt độ cơ thể của người tập sẽ tăng liên tục, có thể tăng lên đến 39,5°C – Một con số gần đạt đến ngưỡng mà các bác sĩ cho là nguy hiểm (khoảng 40°C). Tiến sĩ Cedric Bryant, Giám đốc khoa học tại ACE cho biết nếu không quen, một số người còn có thể bị sốc nhiệt. Do đó, ACE khuyến cáo những người mới tập yoga nên chọn những bài tập yoga thông thường hoặc tập bikram yoga ở những phòng tập có nhiệt độ không quá cao.
Ngoài ra, trong quá trình tập bikram yoga, nếu bạn cảm thấy buồn nôn, choáng váng, hãy nằm xuống hoặc rời khỏi phòng tập. Theo Allison Abel Rissel – một huấn luyện viên yoga ở North Dakota, mặc dù phòng tập bikram yoga rất nóng nhưng nếu cơ thể được cung cấp đủ nước, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được nhiệt độ cơ thể. Tuy nhiên, theo Mindy Caplan, một hướng luyện viên yoga và là một chuyên gia thể thao, rất nhiều người không cảm thấy thoải mái khi tập yoga ở nhiệt độ cao.
ACE khuyến cáo phụ nữ mang thai, những người mắc bệnh đái tháo đường hoặc có bất kỳ vấn đề về tim mạch như huyết áp cao nên tránh tập bikram yoga. Phụ nữ mang thai chỉ có thể tập trong trường hợp đã tập thường xuyên trước đó và đã trao đổi kỹ với bác sĩ về những nguy cơ có thể gặp phải. Khi tập bikram yoga, bạn cần chú ý đến cảm giác của cơ thể. Nếu thấy khó chịu, hãy nghỉ ngơi hoặc rời phòng tập ngay lập tức.
Bikram yoga được hướng dẫn như thế nào?
Nhiều người cho rằng nguyên nhân chính khiến bikram yoga trở nên khác biệt so với các hình thức yoga nóng khác đó là do cách tập. Phần lớn các lớp học yoga, kể cả yoga nóng đều khuyến khích học viên thực hiện các động tác theo tốc độ của riêng mình thì ở những lớp học bikram yoga lại không như vậy. Đa phần, các giáo viên dạy bikram đều đi theo một giáo án nhất định. Giáo án này đòi hỏi giáo viên phải khuyến khích học viên của mình cố gắng hơn nữa trong tư thế và không rời khỏi phòng nếu cảm thấy quá nóng. Thậm chí, một số giáo viên còn theo học viên ra khỏi phòng để thuyết phục họ quay lại.
Các giáo viên dạy bikram yoga cho rằng điều này khiến học viên phải chấp nhận cảm xúc mình thay vì trốn tránh. Và cách này sẽ mang lại hiệu quả trong việc giúp người tập xử lý những căng thẳng tâm lý. Tuy nhiên, mặt trái của điều này lại khiến một số học viên khó lắng nghe cơ thể mình.
Rất nhiều người không cảm thấy thoải mái khi tập yoga ở nhiệt độ cao
Bikram yoga và việc giảm cân
Thực tế, tập bikram yoga không quá nguy hiểm và đã có rất nhiều người tập mà không gặp phải bất cứ vấn đề nào. Lợi ích của loại hình yoga này được đánh giá cao nhất đó là cách đốt cháy calorie vô cùng lớn.
Tuy nhiên, theo một số nghiên cứu, bao gồm cả một nghiên cứu được tài trợ bởi Bikram Yoga College, bikram yoga chỉ đốt cháy khoảng 500 calorie trong một lớp học kéo dài 90 phút. Và con số này được đánh giá là thấp hơn so với mong đợi.
Bên cạnh đó, một nghiên cứu nhỏ được công bố vào tháng 1/2018 còn kết luận rằng chính các tư thế và động tác kéo duỗi mới mang đến lợi ích đốt cháy calorie lớn chứ không phải là do căn phòng có nhiệt độ cao.
Bikram yoga giúp cơ thể dẻo dai nhanh chóng
Nhiều người tập bikram yoga chia sẻ rằng họ cảm thấy linh hoạt hơn trong cái nóng. Tuy nhiên, các chuyên gia lại cho rằng sự linh hoạt này chưa biết là một điều tốt hay là nguy cơ gặp chấn thương. Bởi trong quá trình tập, chúng ta không có cơ hội lắng nghe cơ thể và điều này có thể tự làm mình bị thương khi tập quá sức.
Có nguy cơ chấn thương khi tập yoga nhưng đa phần chúng thường nhẹ. Nếu chấn thương xảy ra tại các phòng tập thì có lẽ sẽ không đơn giản. Karen Sherman, một nhà nghiên cứu tại Group Health Research Institute chia sẻ những người muốn tập yoga để rèn luyện sức khỏe không nên lựa chọn bikram yoga.
Trên đây là một số tranh cãi về lợi ích của bikram yoga. Mặc dù hiện có rất nhiều ý kiến trái chiều nhưng nếu yêu thích và cảm thấy hiệu quả khi tập bikram yoga, bạn hoàn toàn có thể theo đuổi loại hình yoga này.