Khi nói đến món ăn vừa quen thuộc hấp dẫn, vừa là bài thuốc chữa bệnh nhờ vào các hợp chất dinh dưỡng tuyệt vời. Chúng ta không thể không nói đến củ sen.
Canh củ sen xuất phát từ các tỉnh miền Bắc và dần được phổ biến khắp mọi miền đất nước. Tất cả là nhờ vào lợi ích của củ sen và độ ngon miệng của món ăn này. Nếu bạn hiểu được tác dụng đồng thời biết cách bảo quản, chế biến chúng, bạn sẽ tận dụng được tối đa loại củ này. Và bài viết này của Life Fitness & Yoga sẽ giúp bạn làm điều này!
Tìm hiểu thêm về củ sen
Củ sen có lịch sử từ 3.000 đến 5.000 năm ở Đông Nam Á. Mặc dù lá và hạt sen cũng được sử dụng, nhưng củ phổ biến hơn cả, đặc biệt là trong ẩm thực Trung Quốc. Không rõ củ sen được du nhập vào châu Mỹ như thế nào, nhưng nó được đánh giá khá cao. Hiện nay, Trung Quốc và Ấn Độ là hai nhà xuất khẩu sen đứng đầu thế giới.
Củ sen còn được biết đến với tên gọi “liên ngẫu”. Cây sen là một loại cây thủy sinh, đa phần sống trong bùn lầy. Vì thế, bạn không nên ăn sống phần củ vì nguy cỡ nhiễm ký sinh trùng cao. Phần củ của cây sen bên ngoài vỏ có màu nâu nhạt, hình dáng thon dài. Điểm đặc biệt ở chỗ, củ sen được chia thành nhiều đốt khác nhau. Mỗi đốt sen riêng biệt đều được gắn liền với nhau bằng một đoạn thắt.
Ở mỗi vùng miền khác nhau, củ của cây sen sẽ được thu hoạch vào thời điểm khác nhau. Đối với miền Tây, thời gian sẽ vào khoảng từ tháng 9 trở đi, được săn lùng nhiều nhất là sen từ Đồng Nai hoặc miền Tây. Riêng sen ở miền Bắc thì phải sang tháng 10 mới vào mùa lấy củ. Đây là tời điểm củ đã đủ “chín muồi”, có giá trị dinh dưỡng đạt mức cao nhất. Sau khi được thu hoạch, chúng sẽ được sơ chế, chế biến ngay lập tức hoặc cơ chế và bảo quản tùy nhu cầu của mỗi người.
Mỗi đoạn củ thường có đường kính từ 3 – 5cm và có nhiều lỗ bên trong.
Hàm lượng dinh dưỡng có trong củ sen
Theo USDA, với mỗi 100g củ sen tươi, bạn sẽ nhận được
- 74 calorie
- 2,60g protein
- 17,23g carbohydrate
- 4,9g chất xơ
- 0,25mg vitamin B6
- 0,16mg Vitamin B1
- 0,22mg Vitamin B2
- 44mg vitamin C
- 45mg canxi
- 1,16mg sắt
- 0,257mg đồng
- 23mg magiê
- 0,261mg mangan
- 556mg kali
- 0,39mg kẽm
- 100mg phốt pho
- 450mg natri
Lợi ích sức khỏe của củ sen
Nâng cao sức khỏe não bộ
Cùng với gan bò, hạt hướng dương và hạt điều, củ sen cũng được xem là thực phẩm chứa nhiều đồng. Đồng không chỉ giúp thúc đẩy mức năng lượng, củng cố xương, hỗ trợ quá trình trao đổi chất. Mà còn giúp tăng cường sức khỏe não bộ bằng cách kích hoạt chức năng của các đường dẫn thần kinh.
Nghiên cứu khoa học cho thấy rằng thiếu hụt đồng có thể dẫn đến các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer. Ngoài ra, hợp chất polyphenolic có trong củ sen có thể giúp cải thiện chức năng thần kinh.
Thúc đẩy khả năng miễn dịch cơ thể
Với làm lượng vitamin C cao, việc hấp thu củ của cây sen có thể giúp tăng khả năng miễn dịch nhờ vào: Vitamin C giúp đẩy mạnh sản xuất các tế bào bạch cầu. “Anh hùng” chính giúp bảo vệ cơ thể chống lại nhiễm trùng và các nhân tố gây hại. Vitamin C giúp các tế bào bạch cầu hoạt động hiệu quả hơn đồng thời bảo vệ chúng khỏi các gốc tự do nhờ vào đặc tính chống oxy hóa.
Hỗ trợ tuần hoàn máu
Củ cây sen là một nguồn chứa sắt và đồng cực kỳ dồi dào. Trong khi sắt và đồng đóng vai trò “chìa khóa” trong quá trình sản sinh và duy trì lượng tế bào hồng cầu trong cơ thể. Lượng tế bào hồng cầu được ổn định, làm giảm nguy cơ thiếu máu, duy trì quá trình tuần hoàn máu trong cơ thể.
Duy trì huyết áp ổn định
Thực phẩm giàu kali như củ cây sen rất quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp vì kali sẽ làm giảm tác dụng của natri. Càng ăn nhiều kali, cơ thể bạn càng thải nhiều natri qua nước tiểu. Vì khi natri tích tụ nhiều, lượng máu tăng cao, tim hoạt động nhiều hơn và nguy cơ đau tim, thậm chí đột quỵ tăng cao. Kali đồng thời cũng giúp giảm lượng natri tích tụ trong thành mạch máu, giảm huyết áp.
Không chỉ có lợi cho sức khỏe, củ sen còn có vị ngọt thanh đạm, tạo nên nhiều món ăn ngon
Lợi ích củ sen dành cho người tập gym
Tăng năng lượng
Cơ thể chúng ta khi hoạt động, tập luyện sẽ cần đến sắt. Sắt thúc đẩy lượng oxy đến từng tế bào, làm tăng năng lượng, có sức luyện tập. Nếu cơ thể thiếu sắt, bạn sẽ dễ cảm thấy mệt mỏi, khó tập trung. Ăn thực phẩm giàu sắt như củ sen sẽ giúp bạn có nhiều sức khỏe hơn, tập gym được lâu hơn, hiệu quả hơn. Đồng thời, sắt cũng thúc đẩy quá trình hấp thu chất dinh dưỡng và tiêu hóa protein từ thức ăn.
Hỗ trợ kiểm soát cân nặng
Nhờ vào lượng chất xơ có trong củ cây sen, hệ tiêu hóa được hỗ trợ hoạt động ổn định. Đồng thời khiến bạn có cảm giác no nhanh hơn, hạn chế nạp quá nhiều thức ăn vào cơ thể. Nhờ vào đó, bạn sẽ kiểm soát tốt hơn lượng thức ăn tiêu thụ, ngăn ngừa tăng cân.
Hướng dẫn lựa chọn củ sen
- Ưu tiên chọn củ sen có đốt to và ngắn
- Khoảng cách giữa các đốt càng dài càng tốt
- Chọn những củ mang lại cảm giác chắc và nặng tay
- Chỉ chọn củ có màu nâu nhạt tự nhiên của củ sen. Tránh những củ có màu quá trắng
- Chọn củ không bị xước vỏ, không có vết bầm tím, vết lồi lõm hay vết nứt.
- Đối với sen đã được sơ chế, chọn lõi son có màu vàng, lỗ khí càng to càng tốt, vì chúng chứa nhiều nước, khi nấu càng có mùi thơm ngon.
Hướng dẫn bảo quản
- Bảo quản củ chưa rửa bằng túi nhựa, đặt trong ngăn mát tủ lạnh để sử dụng lâu
- Nếu bảo quản nơi thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp từ mặt trời thì bạn có thể giữ chúng trong vòng 1 tuần
- Tươi nhất khi dùng trong tuần
Nếu bạn bảo quản đúng cách, khi chế biến, củ sen sẽ giữ nguyên dưỡng chất và vị ngọt
Cách chế biến củ sen đúng cách
- Đầu tiên, bạn cắt củ sen thành nhiều đoạn
- Cắt phần đầu cứng rồi dùng dao gọt đi lớp vỏ bên ngoài
- Ngâm củ trong nước lạnh. Sau đó rửa sạch, đặc biệt là các lỗ của củ, thường hay dính bùn đất
- Ngoài ra, sau khi cắt củ thành nhiều lát nhỏ, bạn có thể ngâm chúng với nước pha tí giấm hay nước chanh tươi để tránh tình trạng củ sen bị thâm đen sau một thời gian tiếp xúc với không khí.
Bài viết vừa rồi đã giới thiệu tới bạn những thông tin khái quát về củ sen – món ăn mọi nhà. Nhưng một bài thôi sẽ chưa đủ để bạn hiểu sâu về món ăn bổ ích này. Bạn có tò mò về những công thức chế biến ngon như canh củ sen? Hoặc chúng không nên được dùng chung với những món nào? Hãy theo dõi Life Fitness & Yoga để đón đọc những bài viết thú vị khác về củ sen nói riêng, và hàng tỷ món ăn khác nói chung nhé!