Bạn tập luyện để giảm cân, nhưng khi bắt đầu tập, bạn gặp kết quả ngược lại. Đừng nản lòng trước tình trạng phổ biến này và cùng Life Fitness & Yoga giải mã 5 lý do tăng cân khi tập luyện nhé!
Nếu mục tiêu của bạn là giảm cân, thì việc tăng cân khi tập luyện có thể khiến bạn nản lòng. Thế nhưng, khoa học đã giải thích những lý do tại sao bạn có thể tăng cân nhẹ khi tập thể dục. Các lý do có thể bao gồm tăng cơ, giữ nước, chứng viêm sau tập luyện, do sử dụng thực phẩm bổ sung hoặc thậm chí là thức ăn không tiêu.
5 lý do thường thấy khiến bạn tăng cân khi tập
Trong khi mục đích tập Gym của bạn là để có được vóc dáng đẹp và giảm cân, nhưng khi bắt đầu tập luyện lại thấy mình tăng cân thì trở nên lo lắng. Tuy nhiên, đây không hẳn là ảnh hưởng xấu sau khi bạn hiểu được một số nguyên nhân hiển nhiên sau đây.
Tăng khối lượng cơ bắp
Bạn có thể tăng cơ khi bắt đầu tập luyện. Bạn tăng bao nhiêu cơ tùy thuộc vào chế độ ăn uống và loại hình tập luyện của bạn. Nhưng bất kỳ sự gia tăng hoạt động thể chất nào cũng có khả năng tăng sức mạnh và khối lượng cơ bắp, đặc biệt nếu bạn là người ít vận động trước khi bắt đầu chương trình tập luyện.
Nếu đang tham gia các bài tạ và tiêu thụ đủ protein, bạn có thể thấy khối lượng cơ tăng lên nhiều hơn. Yếu tố di truyền cũng đóng một vai trò trong số lượng cơ bắp bạn tăng khi bắt đầu một chương trình tập thể dục.
Một số người tăng cơ dễ dàng hơn những người khác. Nếu bạn có xu hướng dễ tăng cơ, bạn là người may mắn. Cơ bắp giúp hình thể săn chắc, khỏe mạnh. Nhưng khi bạn tăng cơ bắp, cân nặng có thể sẽ tăng nhẹ.
Trên thực tế, ngay cả khi bạn đang giảm mỡ, trọng lượng cơ thể cũng có thể gia tăng. Cơ dày hơn mỡ, nhưng nó chiếm ít không gian hơn. Điều đó có nghĩa nếu bạn tăng cơ, cân nặng của bạn có thể tăng lên ngay cả khi bạn đang giảm mỡ trong cơ thể.
Đau nhức cơ bắp
Bất cứ khi nào bạn bắt đầu một chế độ tập thể dục, cân nặng của bạn có thể tăng lên do đau nhức cơ bắp. Về cơ bản, đau nhức là kết quả của sự phá vỡ các mô cơ và xảy ra trong 1-2 ngày sau mỗi buổi tập. Nó xảy ra nhằm bảo vệ các mô cơ khi bị tác động bởi chương trình
tập thể dục mới. Tình trạng đau nhức cơ bắp chỉ là tạm thời và thường bắt đầu tan biến sau tuần thứ 2 tập luyện.
Tăng trọng lượng nước
Giữ nước là nguyên nhân phổ biến gây tăng cân tạm thời. Phụ nữ tiền mãn kinh đặc biệt dễ bị dao động về trọng lượng cơ thể do thay đổi nội tiết tố.
Phụ nữ có thể gặp tình trạng đầy hơi ngay trước và trong kỳ kinh nguyệt. Tập thể dục có thể giúp giảm các triệu chứng đó. Vì vậy, bạn cần tiếp tục các bài tập, mặc dù bạn đang tăng trọng lượng cơ thể.
Các nghiên cứu cho rằng tình trạng giữ nước đạt đỉnh điểm vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt. Nó thấp nhất trong giai đoạn giữa của chu kỳ và sau đó tăng dần trong 11 ngày quanh thời kỳ rụng trứng.
Một lý do phổ biến khác cho việc tăng cân do nước là do lượng natri bạn nạp vào. Theo nghiên cứu, tiêu thụ thực phẩm nhiều muối có thể làm tăng trọng lượng cơ thể. Sau khi ăn thức ăn mặn, chúng ta sẽ tăng lượng nước nạp vào cơ thể nhưng không tạo ra nhiều nước tiểu hơn. Lượng chất lỏng dư thừa trong cơ thể bạn sẽ làm bạn tăng cân. Một số người rất nhạy cảm với natri và có thể giữ lại nhiều nước hơn.
Hãy nhớ rằng ngay cả khi bạn không thêm muối vào thức ăn, nó vẫn có thể ẩn nấp trong thực phẩm và đồ uống đã qua chế biến. Ngay cả một số thực phẩm lành mạnh, giàu chất dinh dưỡng như súp, phô mai và đậu đóng hộp cũng có thể chứa nhiều natri.
Súp cũng có thể chứa nhiều natri (muối), gây trữ nước trong cơ thể
Viêm sau khi tập luyện
Có thể bản thân quá trình tập luyện của bạn đang làm tăng cân – ít nhất là tạm thời. Nhưng sự gia tăng này có thể là một dấu hiệu cho thấy bạn đang tập thể dục đủ hiệu quả và bạn sắp thấy được kết quả thực sự.
Nói một cách rất đơn giản, tập thể dục (đặc biệt là tập tạ) làm tổn thương các mô cơ. Quá trình phục hồi xảy ra sau khi tập thể dục cho phép cơ bắp của bạn phát triển và khỏe hơn. Nhưng trong thời gian đó, các mô gặp phải tình trạng viêm.
Tình trạng viêm làm tổn thương cấu trúc các sợi cơ, do sự tích tụ của các tế bào bạch cầu trong các mô bị tổn thương. Tình trạng tích tụ chất lỏng này có thể gây ra tăng cân tạm thời sau khi tập luyện.
Những dấu hiệu nào cho biết cơ thể của bạn đang bị viêm? Bạn có thể cảm thấy đau nhức cơ chậm khởi phát, tăng lên vào ngày hôm sau hoặc thậm chí hai ngày sau khi tập luyện do kết quả của quá trình viêm và sửa chữa đang diễn ra trong cơ thể.
Sử dụng thực phẩm bổ sung
Chế độ dinh dưỡng sau khi tập luyện hoặc thực phẩm bổ sung cũng có thể gây tăng cân. Tập thể dục – đặc biệt là tập luyện sức bền kéo dài như chạy hoặc đạp xe – làm cạn kiệt glycogen trong cơ thể.
Bạn cần bù lại bằng cách tiêu thụ đồ uống bổ sung sau khi tập thể dục có chứa carbohydrate. Carbohydrate giúp phục hồi glycogen trong cơ. Nhưng đối với mỗi gram glycogen dự trữ, cơ thể giữ lại 3g nước. Kết quả là bạn có thể tăng cân sau quá trình tập luyện.
Các chất bổ sung khác cũng có thể gây tăng cân sau khi tập luyện. Creatine, một chất bổ sung được sử dụng phổ biến, có thể gây tăng cân do tăng khối lượng cơ hoặc giữ nước.
Thức ăn giàu chất xơ khó tiêu
Nếu việc tập luyện khiến bạn đói và bạn đang nạp năng lượng bằng các loại thực phẩm giàu chất xơ lành mạnh, thì những thực phẩm bổ dưỡng này có thể dẫn đến tăng cân tạm thời.
Chất xơ được cho là giúp giữ nước trong ruột kết và dẫn đến phân ít khô hơn và dễ thoát ra ngoài. Chất xơ không hòa tan đặc biệt làm tăng trọng lượng phân.
Trước khi đi ngoài, bạn có thể nhận thấy cân nặng tăng lên sau khi tập luyện, nhưng đây là một điều tốt, vì chỉ là tăng cân tạm thời.
Bạn có nên lo lắng không?
Nói chung, không có lý do gì để lo lắng về việc tăng cân sau khi tập thể dục. Trên thực tế, nếu việc tăng cân là kết quả của một trong những nguyên nhân phổ biến được liệt kê ở trên, bạn nên coi đó là dấu hiệu của sự thành công.
Tất nhiên, có những lý do khác cho việc tăng cân. Một số loại thuốc có thể làm tăng cân hoặc cơn đói sau khi tập thể dục khiến bạn ăn lượng calorie nhiều hơn.
Có những phương pháp khác ngoài cân để đo lường tiến độ tập luyện của bạn
Hầu hết các loại cân cơ bản không thể cho bạn biết liệu bạn tăng cân là do tăng mỡ, khối lượng cơ hay nước. Để đo lường mức giảm mỡ thực tế, bạn có thể sử dụng thang đo lượng mỡ cơ thể hoặc thực hiện các phép đo ở các vùng khác nhau trên cơ thể một cách thường xuyên, chẳng hạn như bằng thước dây. Nếu bạn đang giảm số đo vòng bụng, có thể bạn đang đi đúng hướng.
Thế nên, đừng quá lo lắng về các con số khi đo lường tiến trình mục tiêu giảm cân của mình. Quần áo của bạn có vừa với cơ thể đang thay đổi của bạn hay không, bạn cảm thấy thế nào về tinh thần và thể chất là những yếu tố quan trọng để đánh quá kết quả.